Tag: Ҳуқуқий таҳлил
Учрашувда 2021 йилда Минтақавий вакиллар томонидан амалга ошириладиган чора-тадбирлар, хусусан, ОАВ орқали тарғибот тадбирларини кучайтириш, сайёр қабулларни ташкил этиш ва шу каби масалалар муҳокама қилинади.
Омбудсман ҳамда ЕХҲТ Ўзбекистондаги лойиҳалари координатори ўртасида ҳамкорлик меморандуми имзоланди
2020 йилнинг 11 декабрь куни Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман), БМТнинг Инсон ҳуқуқлари бўйича Олий комиссари бошқармасининг Марказий Осиё бўйича ваколатхонаси, Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Тараққиёт Дастури, БМТ Демократия жамғармаси, Европада хавфсизлик ва ҳамкорлик ташкилотининг Ўзбекистондаги лойиҳалари координатори ва Халқаро қамоқхоналар ислоҳоти (PRI) халқаро нодавлат ташкилотининг кўмагида Ўзбекистонда Омбудсман институтининг 25 йиллиги ҳамда Халқаро инсон ҳуқуқлари кунига бағишланган “Омбудсман фаолиятини рақамлаштириш: инсон ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш ва ҳимоя қилишнинг инновацион механизмлари" мазусида халқаро онлайн конференция ташкил этилди.
2019 йилнинг 16 январ куни Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) Улуғбек Мухаммадиевнинг таклифи билан Россия Федерациясининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили Татьяна Москалькова расмий ташриф билан мамлакатимизда бўлди.
Инсон қадр-қиммати, шаъни, ғурури, манфаатлари ҳақида узоқ гапириш мумкин. Лекин, уни таъминлаш, ҳуқуқини амалда кафолатлаш, Давлат раҳбари таъбири билан айтганда адолатни қарор топтириш масаласи анчайин мураккаб ва залворли вазифа. Чунки, ҳеч бир давлат шу пайтгача ўз фуқаролари эркинлигини мутлақ кафолатлаш мумкин бўлган бирор бир механизм ёки формула ишлаб чиққан эмас.
The institute of the Authorized Person of the Oliy Majlis of the Republic of Uzbekistan for Human Rights (Ombudsman) was established in 1995, on the initiative of the first President of the Republic of Uzbekistan Islam Karimov.
Reliable legal framework and organizational conditions of activity, allowed the institute of the Ombudsman to become an active participant of large-scale democratic transformations in which the human rights and freedoms defined as the highest value and priority.
The comprehensive and effective support of the President of the Republic of Uzbekistan, Shavkat Mirziyoyev, led the Institute to a qualitatively new stage of its development, contributed to strengthening the constructive role of the Ombudsman in implementing the progressive objectives of the Action Strategy for the five priority areas of the development of the Republic of Uzbekistan, dialogue with society and each individual, promoting the principles of justice, humanity and the rule of law.
In this section you can find out more about the Commission's unique legal powers, our regulatory approach and how we take action.
Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.Мирзиёев Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисига Мурожаатномасида болалар омбудсмани тўғрисидаги қонунни қабул қилиш зарурлигини таъкидлади.
Бугунги кунда коррупция муаммосига жаҳоннинг деярли ҳар бир мамлакатида дуч келиш мумкин. Коррупция сўнгги йилларда халқаро миқёсда трансмиллий жиноят сифатида томонидан кенг муҳокама қилинаётган мавзулардан биридир.
Маълумки, 2020 йил дунё ҳамжамиятида коронавирус пандемияси кечганлиги билан бошқа йиллардан тубдан фарқ қилди. Пандемия барча мамлакатлар қатори табиийки Ўзбекистонни ҳам четлаб ўтмади.
Давлатимиз раҳбарининг Олий Мажлисга Мурожаатномасида қайд этилганидек, мамлакатимиздаги кенг кўламли ислоҳотларнинг самарасини ҳар бир инсон ўз ҳаётида ҳис этиши учун қабул қилинаётган ҳужжатлар ижросини ўз вақтида ва самарали таъминлаш, жамиятимизнинг бошқа соҳалари каби инсон ҳуқуқлари муҳофазасига йўналтирилган чора-тадбирларни ҳам замон талабидан келиб чиқиб тубдан такомиллаштириш бугунги куннинг муҳим талабидир.
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг БМТ Бош Ассамблеясининг 75-сессиясидаги нутқи нафақат халқимизнинг, балки дунё жамоатчилигининг ҳам эътиборини тортди.
“Давлат болаларни тарбиялаётган оилаларни қўллаб-қувватлашни кафолатлайди, шунингдек қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда уларга ижтимоий ёрдам кўрсатилишини таъминлайди”
“Бола ҳуқуқларининг кафолатлари тўғрисида”ги
Ўзбекистон Республикаси қонунининг 12-моддаси
В своем Послании Олий Мажлису Республики Узбекистан, на состоявшемся 29 декабря 2020 года заседании, Президент Ш.Мирзиеёв сделал акцент о необходимости принятия закона о детском омбудсмане.
В последние годы проводится системная работа по укреплению законодательной и организационно-правовой базы защиты прав человека, имплементации международных стандартов по правам человека в национальное законодательство и выполнению международных обязательств, а также активизации сотрудничества с международными организациями по вопросам защиты прав человека.
Сегодня в нашей стране осуществляются масштабные меры по обеспечению надежной защиты прав и свобод, уважении чести и достоинства личности. Их результаты можно увидеть в достигнутых за последние годы высоких рубежах, повышении благосостояния народа, росте авторитета страны на мировой арене.
Конституция Республики Узбекистан устанавливает, что все граждане Республики Узбекистан имеют одинаковые права и свободы и равны перед законом без различия пола, расы, национальности, языка, религии, социального происхождения, убеждений, личного и общественного положения.
Жорий йилнинг 16 март куни Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) Феруза Эшматова, Омбудсман ўринбосари – Бола ҳуқуқлари бўйича вакил Алия Юнусова ҳамда Омбудсман Котибияти мудири Саидбек Азимовлар БМТнинг Ўзбекистондаги ваколатхонаси раҳбари Хелена Фрейзер ҳамда БМТнинг Ўзбекистондаги агентликлари масъул раҳбарлари: БМТ Тараққиёт дастурининг (UNDP) Ўзбекистондаги вакили Матилда Димовска, ЮНИСEФнинг Ўзбекистондаги вакили Мунир Маммадзаде, БМТнинг гиёҳванд моддалар ва жиноятчиликка қарши кураш бошқармасининг (UNODC) раҳбари Ашита Миттал, БМТнинг Аҳолишунослик жамғармаси ҳодими (UNFPA) Камолҳон Иномҳоджаев, БМТ Инсон ҳуқуқлари бўйича Олий комиссари бошқармасининг Ўзбекистондаги вакили (OHCHR) Гулжаҳон Аманова, БМТнинг ОИВ/ОИТСга қарши қўшма дастурининг (UNAIDS) мамлакат миқёсидаги менежери Чарос Максудовалар билан учрашишди.
Халқаро меҳнат ташкилотининг маълумотига кўра, жаҳонда аҳолининг бандлик даражаси 2020 йилда 58,7 фоизни ташкил қилган, COVID-19 туфайли эса бекор туриб қолинган вақт 8,8 фоизга ошган.
Ўзбекистон Республикаси Статистика қўмитасининг маълумотларига кўра, республикада аҳолининг бандлик даражаси 2020 йилда 66,1 фоизни (2019 йилда – 67,7 фоиз) ташкил қилган. Ўзбекистон меҳнат бозорида 2020 йилнинг тўртинчи чорагида иқтисодий фаол аҳоли орасида иш билан банд бўлганлар сони 13239,6 минг кишини ташкил этиб, 2020 йилнинг иккинчи ва учинчи чоракларига нисбатан (12736,6 минг ва 13205,3 минг) ўсиш ҳолати кузатилган.
Мамлакатимизда вояга етмаганларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш ҳамда қонуний манфаатларини таъминлаш давлат сиёсати даражасига кўтарилди.
Хусусан, Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 45-моддасида “Вояга етмаганлар, меҳнатга лаёқатсизлар ва ёлғиз кексаларнинг ҳуқуқлари давлат ҳимоясида” эканлиги ҳамда 64-моддасида “Ота-оналар ўз фарзандларини вояга етгунларига қадар боқиш ва тарбиялашга мажбурийлиги” мустаҳкамлаб қўйилган.
Бош қомусимиз ҳисобланмиш Ўзбекистон Республикаси Конституциясида хар иккала жинс эгаларининг тенглиги кафолатланган. Юртимизда йил сайин юқори лавозимларда ишловчи аёллар сони ортиб бормоқда, бу борада 2019 йилнинг 2 сентябрь куни Давлатимиз раҳбари томонидан Ҳаракатлар стратегияси доирасида бу борада муҳим қадам бўлди. Яъни Ўзбекистон Республикасининг “Хотин-қизлар ва эркаклар учун тенг ҳуқуқ ҳамда имкониятлар кафолатлари тўғрисида”ги Қонунни имзоланиб, гендер тенгликни таъминлаш масаласига давлат сиёсати даражасида қаралмоқда. Мазкур қонунига асосан ушбу соҳадаги давлат бошқаруви Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси, Ўзбекистон Республикасининг Гендер тенгликни таъминлаш масалалари бўйича комиссияси, шунингдек давлат органлари томонидан ўз ваколатлари доирасида амалга оширилиши белгиланди. Шунингдек, хотин-қизлар ва эркаклар ўртасида ҳақиқий тенгликка эришиш, жамият ҳаётининг барча соҳаларида уларнинг иштирокини кенгайтириш, жинс бўйича бевосита ва билвосита камситишни бартараф этиш ҳамда уларнинг олдини олиш мақсадида давлат томонидан гендер сиёсати амалга оширилишини таъминлашга доир вақтинчалик махсус чоралар кўрилиши назарда тутилди.
2021 йилнинг биринчи ярим йиллигида Вакил номига Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, хорижий давлатлар фуқаролари ва омбудсманлари, фуқаролиги бўлмаган шахслар, жамоат ташкилотлари ва бошқа юридик шахслардан жами 9 632 та мурожаат қабул қилинди 2020 йилнинг ҳудди шу даврида бу кўрсатгич 6 484 тани ташкил этган. Шундан, шахсий қабулда 723 та, сайёр қабулларда 83 та, почта ва телеграф алоқаси орқали 3 812 та, “Ишонч телефони” орқали 1 580 та, Омбудсманнинг жазони ижро этиш муассасаларида ўрнатиган мурожаатлар қутилари орқали 303 та, шунингдек, Ўзбекистон Республикаси Президентининг Виртуал қабулхонаси орқали 1 582 та мурожаатлар келиб тушган. Мурожаатларнинг қолган қисми такрорий мурожаатларга тўғри келади.
Жорий йил 9 сентябр куни Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман), USAIDнинг Ўзбекистондаги суд-ҳуқуқ ислоҳоти бўйича дастури ва “Тараққиёт стратегияси” маркази билан ҳамкорликда Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) фаолияти самарадорлигини ошириш мақсадида қонун ҳужжатларини такомиллаштиришга бағишланган давра суҳбати бўлиб ўтди.
Сегодня в Узбекистане осуществляются масштабные меры по обеспечению надежной защиты прав и свобод, уважении чести и достоинства личности. Их результаты можно увидеть в достигнутых за последние годы высоких рубежах, повышении благосостояния народа, росте авторитета страны на мировой арене.
Хабарингиз бор, жорий йилнинг 8 октябрь куни Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман), Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази, Европада хавфсизлик ва ҳамкорлик ташкилотининг Ўзбекистондаги лойиҳалари мувофиқлаштирувчиси ҳамда БМТ Инсон ҳуқуқлари бўйича Олий комиссари бошқармасининг Марказий Осиё бўйича минтақавий вакили билан ҳамкорликда “Ўзбекистонда миллий превентив механизмни халқаро стандартлар асосида ривожлантириш истиқболлари” мавзусида халқаро конференция бўлиб ўтган эди. Унда 10 га яқин мамлакат, жумладан Россия, Сербия, Венгрия, Туркия, Қозоғистон, Қирғизистон ва Туркманистон давлатларининг Омбудсманлари ҳам иштирок этиб, қийноқларнинг олдини олиш бўйича ўз тажрибалари билан ўртоқлашдилар.
Жорий йилнинг 18 октябрь куни Олий Мажлис Сенатининг Суд-ҳуқуқ масалалари ва коррупцияга қарши курашиш қўмитасининг навбатдаги мажлиси бўлиб ўтди. Унда Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман)нинг фуқаролар мурожаатлари асосида давлат идораларига юбораётган мурожаатларининг ижро ҳолати таҳлил қилинди.
Жорий йилнинг 18-20 ноябр кунлари Бухоро ва Хоразм вилоятларида Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман), Ўзбекистон Республикаси Олий суди ҳамда “Халқаро қамоқхоналар ислоҳоти” халқаро ташкилоти (Penal Reform International)нинг Марказий Осиёдаги ваколатхонаси билан ҳамкорликда судьялар учун суд ишларини юритиш амалиётида озодликдан маҳрум қилиш билан боғлиқ бўлмаган муқобил чораларни қўллаш масалаларига бағишланган семинар-тренинг ўтказилди.
Маълумки, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 26 июндаги “Қийноққа солиш ҳолатларини аниқлаш ва уларнинг олдини олиш тизимини такомиллаштиришга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги Қарорида Омбудсман ҳамда унинг ҳузуридаги Қийноқ ҳолатларини аниқлаш ва уларнинг олдини олиш бўйича Жамоатчилик гуруҳлари томонидан гаупвахта, махсус қабулхона, вақтинча сақлаш ҳибсхонаси, тергов ҳибсхонаси, жазони ижро этиш муассасаси, интизомий қисм ва мажбурий даволаш муассасаларида қийноққа солиш ҳолатларини олдини олиш бўйича мониторинг ташрифларини ўтказиш белгиланган.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 10 сентябрдаги «Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) фаолиятини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги Фармонининг ижросини таъминлаш мақсадида Омбудсман манфаатдор вазирлик ва идоралар билан биргаликда илғор халқаро тажрибани ўрганган ҳолда янги “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикасининг қонуни лойиҳасини ишлаб чиқди.
Амалдаги Қонун 1997 йилда қабул қилиниб, бугунги кунга қадар унга тўрт маротаба ўзгартиш ва қўшимчалар киритилган. Қонун 22 та модда ва
10 та прим моддадан иборат бўлиб, ундаги эскирган нормаларни ҳозирги давр талабларидан келиб чиқиб янги нормалар билан тўлдириш ҳамда ўзгартишлар киритиш, хусусан Фармон билан Омбудсман институтига берилаётган қўшимча ваколат ва вазифаларни ҳисобга олган ҳолда қўшимча моддалар билан тўлдириш назарда тутилмоқда.
Мамлакатимизда инсон ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш масаласи халқимиз учун фарвон ва муносиб турмуш шароитини яратиб беришга қаратилган демократик ислоҳотларнинг бош мезонига айланиб бормоқда. Ушбу мақсадда инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш соҳасида норматив-ҳуқуқий базани мустаҳкамлаш, инсон ҳуқуқлари бўйича халқаро стандартларни миллий қонунчиликка имплентация қилиш ва халқаро мажбуриятларни бажариш. шунингдек инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш юзасидан халқаро ташкилотлар билан ҳамкорликни мустаҳкамлашга доир тизимли ишлар олиб борилмоқда.
2022 йил 15 февраль куни Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг навбатдаги кенгайтирилган мажлиси бўлиб ўтди. Унда депутатлар Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Омбудсман)нинг 2021 йилдаги фаолияти тўғрисидаги ҳисоботини эшитдилар.
In the Republic of Uzbekistan, where more than 35 million people, representing more than 140 nationalities and ethnicities live, everyone has equal rights and obligations. It must be recognized that ensuring fundamental human rights and freedoms is a priority among the reforms carried out in Uzbekistan.
In the Republic of Uzbekistan, where more than 35 million people, representing more than 140 nationalities and ethnicities live, everyone has equal rights and obligations. It must be recognized that ensuring fundamental human rights and freedoms is a priority among the reforms carried out in Uzbekistan.
В процессе широкомасштабных реформ и преобразований, осуществляемых в Узбекистане, защита прав и интересов граждан, создание необходимых условий для реализации каждым своих стремлений и потенциала рассматриваются в качестве первостепенной задачи. Основная цель реформ заключается в консолидации усилий и возможностей всего общества на пути повышения благосостояния народа и создания достойных условий жизни для всех соотечественников.
В процессе широкомасштабных реформ и преобразований, осуществляемых в Узбекистане, защита прав и интересов граждан, создание необходимых условий для реализации каждым своих стремлений и потенциала рассматриваются в качестве первостепенной задачи. Основная цель реформ заключается в консолидации усилий и возможностей всего общества на пути повышения благосостояния народа и создания достойных условий жизни для всех соотечественников.
Сенатнинг 24-ялпи мажлисида Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман)нинг 2021 йилдаги фаолияти тўғрисидаги ҳисоботи эшитилди. Мазкур масала юзасидан Омбудсман Феруза Эшматова сўзга чиқди.
Жорий йилнинг 25 март куни Ички ишлар вазирлиги академиясида “Озодликдан маҳрум этиш жойларида инсон ҳуқуқларини таъминлаш: Ўзбекистон тажрибаси” мавзусида халқаро илмий-амалий конференция бўлиб ўтди.
Инсон қадрини юксалтириш – бу кенг қамровли тушунча бўлиб, у барча йўналишларда турлича талқин ва ёндошувлар асосида амалга оширилади. Тараққиёт стратегиясида эса бу вазифа энг аввало, қуйи бўғин ҳисобланган маҳаллалардан бошлаб, жамоатчилик, давлат органлари ва Парламент миқёсида бажарилиши белгиланмоқда.
В Узбекистане с первых дней независимости одним из приоритетов государственной политики стало создание для всех проживающих в республике наций и народностей максимально благоприятных условий для возрождения и сохранения традиционного культурного наследия. И это понятно, ведь гостеприимство, доброта, щедрость души и подлинная толерантность всегда были присущи нашему народу и стали основой его менталитета.
Омбудсман номига 2021 йилда Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, хорижий давлатлар фуқаролари ва омбудсманлари, фуқаролиги бўлмаган шахслар, жамоат ташкилотлари ва бошқа юридик шахслардан жами 18 738 та мурожаат келиб тушди.
Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан 2021 йил 26 июнда “Қийноққа солиш ҳолатларини аниқлаш ва уларнинг олдини олиш тизимини такомиллаштиришга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги Қарорига мувофиқ 2021 йил давомида Омбудсман ва унинг ҳузуридаги Жамоатчилик гуруҳлари томонидан ҳаракатланиш эркинлиги чекланган шахслар сақланадиган жойларга 177 маротаба мониторинг ташрифлари амалга оширилди. Ушбу кўрсаткич 2020 йил якунларига кўра 76 тани ташкил этган.
Сўнгги йилларда Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.Мирзиёев ташаббуси билан халқимиз фаровонлиги йўлида кенг кўламли ислоҳотлар олиб борилиши натижасида миллий давлатчилигимиз пойдевори мустаҳкамланиб, инсон ҳуқуқлари, эркинликлари ва қонуний манфаатлари кафолатланмоқда, ҳар бир фуқаро ва оила фаровонлиги ошиб, қонун устуворлиги таъминланмоқда.
Сўнгги йилларда Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.Мирзиёев ташаббуси билан халқимиз фаровонлиги йўлида кенг кўламли ислоҳотлар олиб борилиши натижасида миллий давлатчилигимиз пойдевори мустаҳкамланиб, инсон ҳуқуқлари, эркинликлари ва қонуний манфаатлари кафолатланмоқда, ҳар бир фуқаро ва оила фаровонлиги ошиб, қонун устуворлиги таъминланмоқда.
2022 йилнинг 17 май куни Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Омбудсман) Олий Мажлис ҳузуридаги Қонунчилик муаммолари ва парламент тадқиқотлари институти ва Конрад Аденауэр номидаги фонднинг Ўзбекистондаги ваколатхонаси билан ҳамкорликда ташкил этилган халқаро конференцияда иштирок этди.
2022 йилнинг 25 май куни Демократия ва инсон ҳуқуқлари институти, Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) ҳамда DVV International, Германия Иқтисодий ҳамкорлик ва ривожланиш Федерал вазирлиги (BMZ) томонидан нодавлат нотижорат ташкилотлари ва фуқаролик жамияти институтлари вакиллари учун “Аҳолининг заиф қатламларидан бири бўлган жазони ижро этиш жойларидан озод бўлган маҳқумларни қайта ижтимоий мослаштиришда давлат органлари ва фуқаролик жамияти институтларининг ўзаро ҳамкорлиги” мавзусида гибрид форматида семинар-тренинг ташкил этилди.
Мамлакатимизда фуқаролар ҳуқуқ ва эркинликлари кафолатларини янада кучайтириш, жумладан, қийноққа солиш ва бошқа шафқатсиз, ғайриинсоний ёхуд қадр-қимматни камситувчи муомала ҳамда жазо турларини қўллаш ҳолатларига йўл қўймаслик мақсадида кенг кўламли ислоҳотлар амалга оширилмоқда. Қолаверса, қийноққа солишнинг барвақт олдини олиш, у билан боғлиқ мурожаатларни тезкор равишда холисона кўриб чиқиш, ҳаракатланиш эркинлиги чекланган шахслар сақланадиган жойларга мониторинг ташрифларини мунтазам амалга ошириш бўйича ҳам тизимли ишлар йўлга қўйилди.
Мухбиримиз мазкур соҳада амалга оширилаётган чора-тадбирлар, эришилган ютуқ ва натижалар, келгусидаги устувор вазифалар хусусида тегишли идоралар мутасаддилари, маҳаллий ҳамда хорижий экспертлар фикри билан қизиқди.
2022 йилнинг 23 май куни Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакилининг (омбудсманнинг) Навоий вилоятидаги минтақавий вакили томонидан Навоий вилояти, Навбаҳор туманидаги “Касаба чеварлари” корхонасидаги хотин-қизлар иштирокида “Янги Ўзбекистон - янгича дунёқараш” мавзусида маънавий-маърифий тадбир ўтказилди.
2022 йилнинг 31 май куни Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Омбудсман) томонидан “Омбудсман мактаби” лойиҳаси доирасида Бухоро вилоятининг Вобкент туманида фуқаролар учун тадбир ташкил этилди.
Конституция ўзида инсоннинг халқаро умумэътироф этилган асосий ҳуқуқ ва мажбуриятларини ўзида жамлаган ва олий юридик мақомга эга ҳужжатдир.
Жорий йилнинг 5-6 июль кунлари Навоий Давлат педагогика институтида ташкил этилган ҳудудий семинар машғулотларида Омбудсманнинг Навоий вилоятидаги минтақавий вакили, Марказий сайлов комиссияси аъзоси Шуҳрат Жўраев иштирок этди.
Хабарингиз бор, жорий йилда аҳолининг ҳуқуқий хабардорлигини оширишга қаратилган “Омбудсман мактаби” лойиҳасига старт берилган эди. Ушбу лойиҳанинг биринчи ўқув машғулоти Бухорода ўтказилган.
2022 йилнинг 20 июль куни Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) ва ЕХҲТ ДИИҲБ Эҳтиёжларни баҳолаш миссияси делегацияси вакиллари ўртасида учрашув бўлиб ўтди.
Давлатимиз раҳбари муҳтарам Президентимиз 2022 йил 20 июнь куни Конституциявий комиссия аъзолари билан учрашувда “Янги Ўзбекистонни барпо этиш бўйича кенг қамровли ислоҳотларни бошладик. Энг муҳими, ўтган 6 йил мобайнида бутун жамиятимиз қайта уйғонди, одамларимиз янгича фикрлаш, ишлаш ва яшашга интилмоқда.Фуқаролар томонидан амалдаги Конституцияни янада такомиллаштириш бўйича кўплаб таклифлар ва мулоҳазалар билдирилмоқда” деб эътироф этдилар.
Давлатимиз раҳбари муҳтарам Президентимиз 2022 йил 20 июнь куни Конституциявий комиссия аъзолари билан учрашувда “Янги Ўзбекистонни барпо этиш бўйича кенг қамровли ислоҳотларни бошладик. Энг муҳими, ўтган 6 йил мобайнида бутун жамиятимиз қайта уйғонди, одамларимиз янгича фикрлаш, ишлаш ва яшашга интилмоқда.Фуқаролар томонидан амалдаги Конституцияни янада такомиллаштириш бўйича кўплаб таклифлар ва мулоҳазалар билдирилмоқда” деб эътироф этдилар.
Сўнгги пайтларда ижтимоий тармоқларда фуқаролар ўртасида ўзаро жанжаллашиш, бир-бирини ҳақорат қилиш, қўл кўтариш ва бир-бирига тан жароҳати етказиш каби ҳолатлар акс этган видеохабарлар тарқалиб бормоқда.
2022 йилнинг 29 июль куни Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг Меҳнат ва ижтимоий масалалар қўмитаси томонидан Қонунчилик муаммолари ва парламент тадқиқотлари институти билан ҳамкорликда “Конституциявий ислоҳотлар шароитида ювенал юстиция институтини мустаҳкамлаш” мавзусида давра суҳбати ташкил этилди.
Мамлакатимизда 2022 йил «Инсон қадрини улуғлаш ва фаол маҳалла йили» деб эълон қилиниши ҳамда аҳолини мамлакатимизда инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш соҳасида амалга оширилаётган туб ўзгаришлардан ўз вақтида ва тўлақонли хабардор қилиш, аҳоли бандлигини таъминлаш ва тадбиркорликнинг ривожлантиришда маҳалланинг ҳал қилувчи ролини ва аҳамиятини ошириш мақсадида Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакилининг (омбудсманнинг) Бухоро вилояти минтақавий вакили томонидан 2022 йил 3 август куни Бухоро вилояти Жондор туманидаги Маънавият ва маърифат марказида “Омбудсман мактаби” лойиҳаси доирасида “Пўлоти”, “Охших” ва “Зарафшон” маҳалла фуқаролар йиғинлари фаолларини жалб этган ҳолда навбатдаги тадбир ўтказилди.
Олий Мажлис Инсон ҳуқуқлари бўйича вакилининг (омбудсманнинг) Фарғона вилоятидаги минтақавий вакили томонидан 2022 йилнинг 22 июль куни Фарғона шаҳридаги 10-сонли тергов ҳибсхонасида сақланаётган маҳкумлар билан жамоавий суҳбат ўтказилди.
2022 йилнинг 11 август куни Қорақалпоғистон Республикасида 2022 йил июль ойида юз берган ҳолатлар ва воқеаларни ўрганиш бўйича комиссиянинг навбатдаги мажлиси бўлиб ўтди. Йиғилишда комиссия аъзолари билан биргаликда, “Мадад” бепул юридик ёрдам кўрсатиш бўйича нодавлат нотижорат ташкилоти, “Демократия ва инсон ҳуқуқлари институти”, Республика “Истиқболли авлод” ижтимоий ахборот маркази, “Гуманитар ҳуқуқий марказ”, Фуқаролик ташаббусларини қўллаб-қувватлаш маркази ва “Тараққиёт стратегияси” маркази каби қатор фаол нодавлат нотижорат ташкилотлар вакиллари ва ОАВ иштирок этишди.
Мамлакатимизда инсон, унинг ҳаёти, эркинлиги, шаъни, қадр-қиммати ва бошқа дахлсиз ҳуқуқлари олий қадрият ҳисобланади.
Хўш, кейинги йилларда “Инсон қадри улуғ” принципи асосида қандай чора-тадбирлар амалга оширилмоқда? Умуман, инсон ҳуқуқлари ҳамда эркинликларини муҳофаза қилишнинг таъсирли воситасини барпо этиш, халқаро ташкилотлар ва ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар билан ҳамкорликни кенгайтириш борасидаги ишлардан халқимиз розими?
Мамлакатимизда инсон, унинг ҳаёти, эркинлиги, шаъни, қадр-қиммати ва бошқа дахлсиз ҳуқуқлари олий қадрият ҳисобланади. Хўш, кейинги йилларда “Инсон қадри улуғ” принципи асосида қандай чора-тадбирлар амалга оширилмоқда? Умуман, инсон ҳуқуқлари ҳамда эркинликларини муҳофаза қилишнинг таъсирли воситасини барпо этиш, халқаро ташкилотлар ва ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар билан ҳамкорликни кенгайтириш борасидаги ишлардан халқимиз розими?
Мамлакатимизда инсон, унинг ҳаёти, эркинлиги, шаъни, қадр-қиммати ва бошқа дахлсиз ҳуқуқлари олий қадрият ҳисобланади. Хўш, кейинги йилларда “Инсон қадри улуғ” принципи асосида қандай чора-тадбирлар амалга оширилмоқда? Умуман, инсон ҳуқуқлари ҳамда эркинликларини муҳофаза қилишнинг таъсирли воситасини барпо этиш, халқаро ташкилотлар ва ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар билан ҳамкорликни кенгайтириш борасидаги ишлардан халқимиз розими?
Ўзбекистон ўзининг давлат мустақиллигини қўлга киритганига ва мустақил тараққиёт йўлига ўтганига 31 йил тўлди.
Инсон бахтли бўлиши учун эркин бўлиши, эркин бўлиши учун эса мустақил бўлиши керак. Демак биз, энг аввало, мустақилликнинг мазмун-моҳиятини англаб олишимиз ва ёш авлодга унинг аҳамиятини етказишимиз зарур бўлади.
Инсон “мустақиллик” деганда ўз тақдирига ўзи эгалик қилиш ҳуқуқи эканлигини англаши ва уни янада мустаҳкамлашга интилиши зарурлигини тушиниш лозим. Шунинг учун ҳам ҳар бир инсон “мустақиллик” деган сўзнинг туб маъносини тушуниб етиши, бу сўзнинг буюк неъмат эканлигини англаши ва унда нақадар улуғ маъно ётганлигини англаши аҳамиятлидир.
Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) институтида иш фаолиятида самарадорликни ошириш, ходимлар орасида ўзаро рақобат муҳитини шакллантириш, яхши натижа кўрсатган ходимларни рағбатлантириш мақсадида уларнинг иш кўрсаткичлари мунтазам ўрганиб борилади.
Аввал хабар берганимиздек, Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) Феруза Эшматова хизмат ташрифи билан Польшанинг Варшава шаҳрида бўлиб турибди.
У ЕХҲТ минтақаси инсон ҳуқуқлари бўйича миллий институтлари раҳбарларининг олий даражадаги учрашувларида иштирок этган эди. Омбудсман ушбу тадбирлар доирасида 7-9 сентябрь кунлари ташкил этилган инсон ҳуқуқлари бўйича миллий институтлар, қийноқларни олдини олиш бўйича миллий превентив механизмлар гуруҳлари ва фуқаролик жамияти вакиллари учун ташкил этилган минтақавий тренингда ҳам иштирок этди.
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) ҳамда унинг минтақавий вакиллари томонидан жисмоний ва юридик шахслардан келиб тушган мурожаатларни Қонунда белгиланган тартибда кўриб чиқилиши таъминланмоқда.
2022 йилнинг 6 октябрь куни Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) ва Тошкент давлат юридик университети ўртасида имзоланган ҳамкорлик меморандуми доирасида талабалар билан очиқ мулоқот ўтказилди.
2022 йилнинг 11 октябрь куни “Омбудсман мактаби” лойиҳаси доирасидаги навбатдаги тадбир Тошкент вилоятининг Охангарон шаҳрида ўтказилди. Бунда асосий эътибор сўнгги йилларда мамлакатимизда амалга оширилган ислоҳотларга, хусусан инсон ҳуқуқлари ва эркинликларига ҳамда фуқароларга яратилаётган имконият ва имтиёзларга қаратилди.
Маълумки, жорий йилнинг май ойида Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) ҳамда Сенатнинг Суд-ҳуқуқ масалалари ва коррупцияга қарши курашиш қўмитаси билан ҳамкорликда инсон ҳуқуқларини таъминлашда давлат бошқаруви органлари ва фуқаролик жамияти вакиллари ўртасида очиқ мулоқотлар ташкил этиш бўйича платформа яратилган эди.
“Омбудсман мактаби” лойиҳасининг навбатдаги тадбири Навоий вилояти, Конимех тумани, Мусиқа мактабида ўтказилди.
2022 йилнинг 30 октябрь куни QALAMPIR.UZ сайти томонидан "Ичкаридаги ишлар ёҳуд Оятулло Махсумов ростдан ўз жонига қасд қилганми?" номли махсус фильм эълон қилинди. Унда шу йилнинг 9 октябрь куни Навоий вилоятидаги 4-сон жазони ижро этиш колониясида муқаддам тўрт маротаба судланган маҳкумнинг ўз жонига қасд қилгани ҳолати бўйича унинг яқин қариндошлари фикрлари олинган. Ушбу ҳолатда марҳумнинг яқинлари унинг қийноққа солинганини айтишган. Ҳозирда Навоий махсус прокуратураси томонидан мазкур ҳолат бўйича терговга қадар текшириш ҳаракатлари олиб борилмоқда ва қонуний қарор қабул қилинади.
Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) ўз фаолиятининг асосий йўналишларидан бири сифатида аҳолининг ҳуқуқий хабардорлигини оширишга алоҳида эътибор қаратмоқда. Чунки, Омбудсманга юборилаётган мурожаатлар таҳлили сўнгги йилларда аҳолининг ижтимоий ҳимоясини мустаҳкамлаш, яшаш шароитларини яхшилаш борасидаги ислоҳотлардан хабардорлик даражаси паст эканини кўрсатди. Шунинг учун жорий йилдан эътиборан республиканинг чекка ҳудудларида маҳаллалар кесимида фуқароларга яратилган имконият ва имтиёзлардан аҳоли хабардорлигини оширишга қаратилган “Омбудсман мактаби” лойиҳаси амалга оширилмоқда. Шу кунга қадар Бухоро, Қашқадарё, Фарғона, Наманган, Сурхондарё, Навоий, Самарқанд, Тошкент ва Сирдарё вилоятларида “Омбудсман мактаби” тадбирлари ўтказилиб, уларда минглаб фуқаролар қамраб олинди.
2022 йилнинг 9 ойида Омбудсман ва унинг ҳузуридаги Жамоатчилик гуруҳлари томонидан ҳаракатланиш эркинлиги чекланган шахслар сақланадиган жойларга 297 та мониторинг ташрифлари амалга оширилди. Ушбу кўрсаткич 2021 йилнинг 9 ойида 120 та, 2020 йилнинг 9 ойида 68 тани ташкил этган эди.
Хабарингиз бор, 2022 йилнинг 9 ноябрь куни Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) ва Ўзбекистон Касаба уюшмалари Федерацияси ўртасида ҳамкорлик меморандуми имзоланган эди.
Самарқанд вилоятида “Омбудсман мактаби” лойиҳасига старт берилди. Аҳолининг ҳуқуқий хабардорлигини оширишга қаратилган илк тадбир 2022 йилнинг 28 ноябрь куни Вилоятнинг Жомбой агротехнологиялар техникумида ўтказилди.
Фуқароларимиздан қандай мурожаатлар келиб тушади? Улар қай тартибда ўрганилади?
Халқаро ташкилотлар билан ҳамкорлик ва алоқалар қай тарзда олиб борилади?
Бу ва бошқа саволларга батафсил кўрсатувимиз орқали жавоб оласиз
Жорий йил 9 февраль куни Олий Мажлис Қонунчилик палатасида Инсон ҳуқуқлари соҳасида Ўзбекистон Республикасининг халқаро мажбуриятларга риоя этилиши бўйича Парламент комиссиясининг навбатдаги йиғилиши бўлиб ўтди. Унда Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Омбудсман)нинг 2022 йилдаги фаолияти бўйича ахбороти эшитилди.
Олий Мажлис Қонунчилик палатасидаги Ўзбекистон Халқ демократик партияси фракциясининг йиғилиши бўлиб ўтди. Фракция аъзолари дастлаб Олий Мажлис Инсон ҳуқуқлари бўйича вакилининг (омбудсман) 2022 йилдаги фаолияти тўғрисидаги ҳисоботни тинглади.
Жорий йилнинг 14 февраль куни Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг навбатдаги мажлиси бўлиб ўтди. Унда Инсон ҳуқуқлари бўйича вакил (Омбудсман)нинг 2022 йилдаги фаолияти тўғрисидаги ҳисоботи эшитилди.
Жорий йилнинг 23 февраль куни Самарқанд шаҳри “Silk Road Samarkand” мажмуаси Конгресс-марказида Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) институтига асос солинганлигининг 28 йиллиги муносабати билан “Инсон ҳуқуқлари ва эркинликларининг ишончли ҳимояси борасида ўзаро ҳамкорлик” мавзусида халқаро конференция ўтказилди.
Омбудсманлар тажрибаси: инсон ҳуқуқлари ва эркинликларининг ишончли ҳимояси борасида ўзаро ҳамкорлик
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) институти 1995 йилнинг февраль ойида МДҲ давлатлари орасида биринчилардан бўлиб Ўзбекистонда жорий этилган. Куни кеча Омбудсман институти 28 йиллигини 20 дан ортиқ хорижий мамлакатларнинг инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилувчи ваколатли органлари ва Омбудсманлари билан биргаликда Самарқанд шаҳрида нишонлади.
Узоқ йиллар республиканинг халқаро имиджига салбий таъсир қилиб келган мажбурий меҳнатга тўлиқ барҳам берилди.
Жорий йилда Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили — Омбудсман ташкил этилганининг 28 йиллиги нишонланди. Ушбу институт Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги мамлакатлари орасида биринчилардан бўлиб бизнинг юртимизда таъсис этилган.
2023 йилнинг 7 апрель куни Сенат ялпи мажлисида Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакилининг (омбудсман) 2022 йилдаги фаолияти тўғрисидаги ҳисоботи муҳокама қилинди.
2023 йилнинг 11 апрел куни Фарғона вилоятида Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Омбудсман) томонидан AҚШ Конгресси ҳузуридаги Халқаро Республика Институти (IRI) билан ҳамкорликда “Маҳаллий давлат ҳокимияти органлари билан ҳамкорликни мустаҳкамлашда Омбудсман ва фуқаролик жамияти институтларининг роли” мавзусида давра суҳбати ўтказилди.
2023 йил 13 апрель куни Қозоғистон Республикасининг Алмата шаҳрида Қочқинлар масаласи бўйича ўтказиладиган Глобал Форумга тайёргарлик кўриш доирасида минтақалараро давра суҳбати ташкил этилди.
2023 йилнинг 18 апрель куни Хоразм вилоятида Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) томонидан AҚШ Конгресси ҳузуридаги Халқаро Республика Институти (IRI) билан ҳамкорликда “Маҳаллий давлат ҳокимияти органлари билан ҳамкорликни мустаҳкамлашда Омбудсман ва фуқаролик жамияти институтларининг роли” мавзусида семинар-тренинг ўтказилди.
Сегодня признание, соблюдение и защита прав человека - среди основных целей, призванных изменить положение индивида, создать достойные условия его жизни, гарантировать свободу и неприкосновенность, социальную защищенность, участие в управлении государством. Приверженность данным стандартам получила отражение в содержании правовых реформ, проводимых в стране, а также в создании институциональных инструментов по защите прав человека. Также разработаны соответствующие внесудебные механизмы, среди которых утверждение должности - Уполномоченный Олий Мажлиса Республики Узбекистан по правам человека (Омбудсман).
Сегодня признание, соблюдение и защита прав человека - среди основных целей, призванных изменить положение индивида, создать достойные условия его жизни, гарантировать свободу и неприкосновенность, социальную защищенность, участие в управлении государством. Приверженность данным стандартам получила отражение в содержании правовых реформ, проводимых в стране, а также в создании институциональных инструментов по защите прав человека. Также разработаны соответствующие внесудебные механизмы, среди которых утверждение должности - Уполномоченный Олий Мажлиса Республики Узбекистан по правам человека (Омбудсман).
2023 йилнинг 5 май куни Қашқадарё вилоятининг Шахрисабз туманидаги 17-сонли мусиқа мактабида Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) ташаббуси билан “Ўзбекистон халқчил ва ижтимоий давлатдир” мавзусида “Омбудсман мактаби” тадбири ўтказилди.
Ўзбекистон Республикаси Конституциявий суди ва Европа Кенгашининг Ҳуқуқ орқали демократия учун Европа комиссияси (Венеция комиссияси) билан ҳамкорликда 2023 йил 25-26 май кунлари Самарқанд шаҳрида «Марказий Осиё мамлакатларида конституциявий шикоят институти моделларининг ривожланиш тенденциялари» мавзуида халқаро конференция ташкил этилди.
Маълумки, 2 йилдан буён Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) ҳамда Сенатнинг Суд-ҳуқуқ масалалари ва коррупцияга қарши курашиш қўмитаси билан ҳамкорликда инсон ҳуқуқларини таъминлашда давлат бошқаруви органлари ва фуқаролик жамияти вакиллари ўртасида очиқ мулоқотлар ташкил этилмоқда.
"Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) тўғрисида"ги Қонуннинг 20 прим 2 моддасида Вакил фуқароларнинг инсон ҳуқуқлари ва эркинликлари соҳасида Ўзбекистон Республикаси қонунлари, бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатлари ва халқаро шартномалари, халқаро ҳуқуқнинг умумэътироф этилган принциплари ҳамда нормалари тўғрисидаги билими ва хабардорлигини ошириш чора-тадбирларини кўриши белгиланган.
2023 йилнинг 1-ярим йиллиги давомида Омбудсманга Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, хорижий давлатлар фуқаролари ва омбудсманлари, фуқаролиги бўлмаган шахслар, жамоат ташкилотлари ва бошқа юридик шахслардан жами 7107 та мурожаат келиб тушди. Мурожаатларнинг 12 таси белгиланган тартибда аноним деб топилган.
2023 йилнинг 6 ойи давомида Тошкент шаҳридан жами 1 022 та мурожаат келиб тушган. Шундан 189 таси иқтисодий ҳуқуқ, 157 таси ижтимоий ҳуқуқ бўйича, 112 таси шахсий ҳуқуқ ва эркинликлар, 186 таси фуқароларнинг мурожаат этиш ҳуқуқлари, 66 таси бола ҳуқуқлари, 36 таси экологик ҳуқуқлар ва 80 таси бошқа масалалар бўйича, шунингдек 196 та мурожаат ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолиятига тегишли.
2023 йилнинг 6 ойи давомида Сурхондарё вилоятидан жами 821 та мурожаат келиб тушган бўлиб, шундан иқтисодий ҳуқуқ бўйича 188 та, ижтимоий ҳуқуқ бўйича 221 та, шахсий ҳуқуқ ва эркинликлар бўйича 93 та, фуқароларнинг мурожаат этиш ҳуқуқлари бўйича 81 та, бола ҳуқуқлари бўйича 10 та, экологик ҳуқуқлар бўйича 29 та, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолияти бўйича 71 та, шунингдек бошқа масалаларда бўйича 128 та мурожаатлар келиб тушган.
2023 йилнинг 6 ойи давомида Қашқадарё вилоятидан жами 1.299 та мурожаат келиб тушган бўлиб, шундан иқтисодий ҳуқуқ бўйича 366 та, ижтимоий ҳуқуқ бўйича 337 та, шахсий ҳуқуқ ва эркинликлар бўйича 144 та, фуқароларнинг мурожаат этиш ҳуқуқлари бўйича 161 та, бола ҳуқуқлари бўйича 15 та, экологик ҳуқуқлар бўйича 11 та ва бошқа масалалар бўйича 183 та, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолияти бўйича 82 та мурожаатлар келиб тушган.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 10 сентябрдаги “Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) фаолиятини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Фармонига кўра, Омбудсманнинг устувор вазифаларидан бири сифатида қабул қилинган норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар мазмун моҳияти билан аҳолини таништириш, шу орқали аҳолининг ҳуқуқий онги ва ҳуқуқий маданиятини оширишга кўмаклашиш белгиланган.
Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман)га фуқаролардан келаётган мурожаатлар мунтазам таҳлил қилиб борилади. Уларда кўтарилган муаммоларни тизимли равишда бартараф этиш мақсадида Омбудсман томонидан таклифлар ишлаб чиқилади.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 10 сентябрдаги “Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) фаолиятини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Фармонига кўра, Омбудсманнинг устувор вазифаларидан бири сифатида қабул қилинган норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар мазмун моҳияти билан аҳолини таништириш, шу орқали аҳолининг ҳуқуқий онги ва ҳуқуқий маданиятини оширишга кўмаклашиш белгиланган.
2024 йилнинг 23 февраль куни Тошкент шаҳрида Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Oмбудсман) институтининг 29 йиллиги муносабати билан “Инсон ҳуқуқлари–давлатлар барқарор ривожланишининг муҳим омили” мавзусида халқаро конференция ўтказилди.
2024 йил 26 февраль куни Сенатнинг Халқаро муносабатлар, ташқи иқтисодий алоқалар, хорижий инвестициялар ва туризм масалалари қўмитасининг мажлисида Сенатнинг навбатдаги ялпи мажлиси масалалари дастлабки тарзда муҳокама қилинди.
Жорий йилнинг 27 февраль куни Ахборот сиёсати ва давлат органларида очиқликни таъминлаш масалалари қўмитаси мажлисида Инсон ҳуқуқлари бўйича вакил Омбудсманнинг 2023 йилдаги фаолияти тўғрисида ҳисоботи таҳлил этилди.
2024 йилнинг 28 февраль куни Сенатнинг Аграр ва сув хўжалиги масалалари қўмитаси мажлиси бўлиб ўтди. Унда сенаторлар, Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси, халқ депутатлари вилоят, туман ва шаҳар Кенгашларнинг доимий комиссиялари, экспертлар, Ёшлар парламенти аъзолари, тегишли вазирлик ва идоралар ҳамда оммавий ахборот воситалари вакиллари иштирок этди.
Жорий йилнинг 28 февраль куни Хотин-қизлар ва гендер тенглик масалалари қўмитаси мажлиси бўлиб ўтди. Унда Олий Мажлис Инсон ҳуқуқлари бўйича вакилнинг 2023 йилдаги фаолияти тўғрисидаги ҳисоботи таҳлил этилди.
Жорий йил 28 февраль куни бўлиб ўтган Сенатнинг Оролбўйи минтақасини ривожлантириш масалалари ва экология қўмитаси навбатдаги мажлисида бир қатор муҳим масалалар кўриб чиқилди.
Ҳозирда Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Омбудсман) топшириғига асосан унинг ҳудудлардаги минтақавий вакиллари томонидан республикамизнинг чекка ҳудудларида яшовчи фуқаролар билан учрашилиб, улар мурожаатларини тизимли равишда ўрганишга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Шу нуқатаи назардан, “Омбудсман мактаби” лойиҳаси доирасида маҳаллалар кесимида мунтазам равишда сайёр қабуллар ташкил этилмоқда.
2024 йилнинг 26 апрель куни Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатасининг Демократик институтлар, нодавлат ташкилотлар ва фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари қўмитаси йиғилиши бўлиб ўтди. Унда Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг "Жазони ижро этиш муассасалари ва тергов ҳибсхоналарининг инсоннинг ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлашга доир фаолияти тўғрисида"ги ахбороти эшитилди.
2024 йилнинг 1-чораги давомида Омбудсманга Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, хорижий давлатлар фуқаролари ва омбудсманлари, фуқаролиги бўлмаган шахслар, жамоат ташкилотлари ва бошқа юридик шахслардан жами 4195 та мурожаат келиб тушди. Ушбу кўрсаткич, ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 2 баробарга кўп. Мурожаатларнинг 16 таси белгиланган тартибда аноним деб топилган.
Янгиланган Конституциямизда ҳар бир шахснинг ҳуқуқлари ва эркинликлари тенг эътироф этилган ва ҳимояланган. Бошқача айтганда, ҳар бир инсоннинг ҳуқуқлари устувор бўлиб, давлатнинг фуқароларга нисбатан адолатли ва тенг муносабатда бўлишини кафолатлайди. Бу эса, ўз навбатида, давлатнинг қабул қилган ҳар бир қарори ва ҳаракати инсоннинг фундаментал ҳуқуқлари таъминланганлигини англатади.
2024 йилнинг 23 июль куни Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатасининг навбатдаги мажлиси бўлиб ўтди. Унда янги таҳрирдаги “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Омбудсман) тўғрисида”ги қонун лойиҳаси биринчи ўқишда кўриб чиқилди.
2024 йилнинг 31 июль куни Олий Мажлис Қонунчилик палатасида “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Омбудсман) тўғрисида”ги қонун лойиҳаси мазмун-моҳиятига бағишланган давра суҳбати ўтказилди. Мазкур қонун лойиҳа Қонунчилик палатаси депутатлари, Инсон ҳуқуқлари бўйича вакил (омбудсман), Бола ҳуқуқлари бўйича вакил, давлат органлари ва идоралари, қонун лойиҳаси бўйича ишчи гуруҳ аъзолари, шунингдек нодавлат нотижорат ташкилотлари ва фуқаролик жамиятининг бошқа институтлари ҳамда оммавий ахборот воситалари вакиллари иштирокида атрофлича муҳокама қилинди.
Қайд этиш жоизки, янги таҳрирдаги Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 98-моддасига асосан сайлов ҳуқуқига эга бўлган, юз минг нафардан кам бўлмаган фуқаролар, Олий Мажлис Сенати, Марказий сайлов комиссияси билан бир қаторда Олий Мажлисининг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудсман) ҳам қонунчилик таклифларини қонунчилик ташаббуси тартибида Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Қонунчилик палатасига киритишга ҳақли эканлиги мустаҳкамланган.
