Murojaatlarning 37 tasi belgilangan tartibda anonim deb topilgan.

Jami murojaatlarning 27,3% iqtisodiy, 24 % ijtimoiy, 16,4% shaxsiy, 11,8% murojaat etish, 3,7% oila huquqlariga, 1% ekologik huquqlarga, 11,9 % harakatlanish erkinligi cheklangan shaxslar saqlanadigan joylarda ushlab turilgan shaxslarning huquq va qonuniy manfaatlarini ta’minlashga va 3,9% boshqa masalalarga oid.

Murojaatlar hududlar kesimida aholi sonidan kelib chiqib tahlil qilinganda eng ko‘p masalalar Qashqadaryo, Surxondaryo viloyatlari va Toshkent shahriga to‘g‘ri kelishi aniqlandi.
Hisobot davrida Ombudsman tomonidan fuqarolarning buzilgan huquqlarini tiklash yuzasidan davlat tashkilotlari yoki mansabdor shaxslarga 133 ta da’vo ariza, taqdimnoma, talabnoma, ogohlantirish va xulosa shaklidagi ta’sir choralarini kiritildi va ularning aksariyati ijobiy hal etildi.

Ombudsman tomonidan fuqarolarning murojaatlari asosida undirishga hamda undirish belgilanishiga ko‘maklashilgan jami mablag‘lar 9 mlrd 327 mln so‘mdan ortiq so‘mni tashkil etdi. Shundan, 2 mlrd 162 mln so‘mdan ortig‘i fuqarolarning ish haqi va mehnat munosabatlariga oid.

Fuqarolarning qarzdorligi, sog‘lig‘iga yetkazilgan zararlar, moddiy va ma’naviy zararlar hamda boshqa majburiy to‘lovlar oqibatida yuzaga kelgan huquqiy munosabatlar bilan bog‘liq murojaatlar o‘rganilishi natijasida jami 2 mlrd 623 mln so‘mdan ortiq mablag‘lar fuqarolar foydasiga undirilishiga ko‘maklashildi.

Shuningdek, 25 nafar fuqaroning ishga tiklash va ishga joylashtirish bo‘yicha murojaatlari ijobiy hal qilindi. 11 ta holatda ish beruvchining xodimga nisbatan noqonuniy xatti-harakatlari bartaraf etildi. Davlat mehnat inspeksiyasi inspektorlari tomonidan Ombudsmanning fuqarolar manfaatlarida yo‘llagan so‘roviga asosan sudlarga salkam 20 ta da’vo arizalar kiritildi.

Ombudsman so‘roviga asosan, xotin-qizlarning voyaga yetmagan farzandlari ta’minoti uchun 577 mln so‘mdan ortiq aliment to‘lovlari undirilishi ta’minlandi. Aliment to‘lashdan bosh tortgan 3 nafar huquqbuzarga ma’muriy qamoq jazosi tayinlandi.

Yer uchastkalari davlat va jamoat ehtiyoji uchun olib qo‘yilishi munosabati bilan kompensatsiya tariqasida to‘lanishi lozim bo‘lgan 3,6 mlrd so‘mdan ortiq mablag‘ning fuqarolar foydasiga undirilishida yordamlashtirildi. 3 nafar fuqaroning yer uchastkalariga qo‘yilgan taqiqlari yechildi.

Fuqarolarning salkam 56 mln so‘mlik noreal qarzdorliklarining bartaraf etilishi ta’minlandi.

Shuningdek, 80 nafarga yaqin fuqarolarning ijtimoiy himoyaga oid murojaatlari ijobiy hal etildi.

Shu bilan birga, jamoaviy murojaatlar ishchi guruh tuzilgan holda o‘rganilishi natijasida Surxondaryo viloyati Oltinsoy tumani Haqobod MFYda elektr transformatorlar almashtirib berilishiga hamda Qashqadaryo viloyati Dehqonobod tumani Paxtachi MFY hududidan avtouyl(magistral)da piyodalar uchun yo‘lak qurilishiga erishildi.

Murojaatlarni o‘rganish natijalariga ko‘ra, inson huquqlarini buzilishiga yo‘l qo‘ygan 33 nafar mas’ul xodim hayfsan, jarima, lavozimidan ozod etish kabi intizomiy va ma’muriy javobgarlikka tortilgan. 3 ta holatda jinoyat ishi qo‘zg‘atishni rad etish haqida ichki ishlar bo‘limlari tomonidan qabul qilingan qarorlar prokuratura organlari tomonidan bekor qilinib, qo‘shimcha tergovga qadar tekshiruv harakatlarini o‘tkazish uchun yuborilishiga erishildi.

Ekologik huquqlarga oid bo‘lgan jamoaviy murojaatlarni o‘rganish natijasida Farg‘ona shahri Farobiy ko‘chasidagi ko‘p qavatli turar joy qurilishi, Rishton tumanidagi xususiy qurilish ishlari shaharsozlik norma va qoidalariga zid bo‘lganligi uchun to‘xtatildi.

Farg‘ona viloyati Quva tumanida joylashgan avtomobil yuvish shahobchasi, sanitariya-epidemiologiya qoidalariga zid ravishda faoliyat yuritib, aholi e’tirozlariga sabab bo‘lgani uchun boshqa hududga ko‘chirildi.

Sirdaryo viloyati Boyovut tumanining Jolangar va Sarmish mahallalalari aholisining ichimlik suvi bilan ta’minlanishida ko‘maklashildi.

Andijon viloyati Izboskan tumanidagi Farg‘ona va Tashlama kanallari oralig‘idagi manzarali daraxtlar ekilib, yashil makon yaratilgan 2.5 gektar hududda boshlangan uy-joy qurish ishlari Ombudsman tavsiyasiga ko‘ra to‘xtatildi.

Shuningdek, Farg‘ona viloyatidan yuborilgan murojaatlar asosida ushbu hududdagi g‘isht ishlab chiqaruvchi korxona va tsexlarning aholi sog‘ligini ta’minlash va atrof-muhitga ta’sirini baholash bo‘yicha monitoringlar o‘tkazildi. Ularga tegishli tashkilot vakillaridan iborat ishchi guruh jalb etildi. Natijada 2 ta korxona faoliyati atrof-muhitga salbiy ta’sir ko‘rsatganligi sababli ulardan 7 mln so‘mga yaqin qo‘shimcha kompensatsiya to‘lovlari undirilgan, 6 ta korxonaga nisbatan sud tartibida jarima jazolari qo‘llanilgan. 4 ta korxonada esa zamonaviy chang-gaz ushlash qurilmalari o‘rnatilgani aniqlangan.

Harakatlanish erkinligi cheklangan shaxslar saqlanadigan joylarda saqlanayotgan shaxslar, ularning yaqin qarindoshlari va himoyachi (advokat)laridan Ombudsmanga 2025 yilning 9 oyida 2097 ta murojaat kelib tushdi.

Shikoyatlarning 37 tasi yuzasidan xodimlarning xatti-harakatlariga nisbatan xizmat tekshiruvlari tayinlangan, shuningdek ichki ishlar idoralarining 5 nafar xodimi intizomiy jazolangan va 1 nafari bo‘shatilgan. Murojaatlarning 12 tasi yuzasidan Jinoyat-protsessual kodeksining 83-moddasi 2-qismiga asosan jinoyat ishi qo‘zg‘atishni rad qilish haqida qabul qilingan qarorlar, Ombudsmanning murojaat xatiga asosan yuqori turuvchi prokurorlar tomonidan bekor qilinib, qo‘shimcha tergovga qadar tekshiruv harakatlari o‘tkazilishi belgilandi.

Mahkum va mahbuslarning oila a’zolariga 34 mln so‘mga yaqin moddiy yordam pullari ajratilishiga ko‘maklashildi.

Shuningdek, hisobot davrida Ombudsman va uning huzuridagi Jamoatchilik guruhlari tomonidan harakatlanish erkinligi cheklangan shaxslar saqlanadigan joylarga 728 marotaba monitoring tashriflari amalga oshirildi. Monitoring tashriflarida 7 mingdan ortiq mahkum va mahbuslar bilan jamoaviy hamda 4 381 nafari bilan holi tarzda suhbatlar o‘tkazildi.

Monitoring tashriflari davomida ushbu muassasalarda saqlanayotgan shaxslarning yashash sharoitlari, ovqatlanishlari, mehnat qilish hamda tibbiy yordam ko‘rsatish holatlari va sifati, saqlanayotgan shaxslar orasida olib borilayotgan ma’naviy-ma’rifiy ishlar hamda sanitariya-gigiyena talablariga rioya etilayotganligi va boshqa shu kabi holatlar o‘rganildi.

2025 yilning 9 oyida Ombudsman tomonidan monitoring tashriflarida aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yuzasidan idora va vazirliklarga 15 ta taqdimnoma, 1 ta xulosa va 13 ta talabnoma shaklidagi ta’sir choralarini kiritildi.

Ushbu ta’sir choralari natijalariga ko‘ra, 5 nafar sog‘liqni saqlash va 12 nafar ichki ishlar xodimlariga intizomiy jazolar qo‘llanildi. 

Ombudsman tomonidan kiritilgan ta’sir chorasidan so‘ng Buxorodagi “Muruqqat” nogironligi bo‘lgan ayollar internat uyini ta’mirlash uchun 176 mln so‘m ajratildi.

Ombudsman taqdimnomasidan so‘ng, Qoraqalpog‘iston Respublikasidagi Sog‘liqni saqlash vazirligining tuman va shaharlar tibbiyot birlashmalari tarkibida tashkil etilgan qator mastlik holatida bo‘lgan shaxslarga tibbiy yordam ko‘rsatish tumanlararo punktlaridagi sharoitlar yaxshilandi. Jumladan, Nukus shahridagi hushyorxona yangi manzilga ko‘chirildi. Shuningdek, Xo‘jayli, Nukus va Qora‘uzak tumanlaridagi va Xorazm viloyati Honka tumanidagi hushyorxonalar ta’mirlanib, sanitariya va xavfsizlik talablariga mos ravishda qayta jihozlangan.

Shuningdek, Sirdaryo viloyatidagi 40-son manzil-koloniyasida saqlanayotgan mahkumlarning ishlab chiqarish ob’ektlaridagi ovqatlanish va yuvinish xonalaridagi sharoitlar yaxshilandi.

Shu bilan birga, shaxslarni saqlashning sanitariya-gigiyena qoidalari talablariga zid bo‘lgan Toshkent viloyatidagi Chinoz, Qibray va Yuqorichirchiq tumanlaridagi vaqtinchalik saqlash hibsxonalari faoliyati Ichki ishlar vazirining tegishli buyrug‘i bilan tugatildi.

Ombudsman taqdimnomasidan so‘ng Respublika kuzatuv kuchaytirilgan ruhiy kasalliklar shifoxonasi uchun 1,67 mlrd so‘mdan ortiq mablag‘ ajratildi

O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Inson huquqlari bo‘yicha vakili (ombudsman) tomonidan 2025 yilning 9 oyi davomida fuqarolar murojaatlarini ko‘rib chiqish hamda o‘tkazilgan o‘rganishlar natijasida Parlament va tegishli davlat tashkilotlariga 23 ta tahliiliy ma’lumotlar kiritildi.

Aholi murojaatlarida ko‘tarilgan masalalar asosida mamlakatimizning 90 ga yaqin tuman va shaharlarida hamda 20 dan ortiq oliy ta’lim muassasalarida ochiq muloqotlar o‘tkazildi. “Ombudsman maktabi” loyihasi doirasida o‘tkazilgan ushbu tadbirlarda 10 mingga yaqin fuqarolar qamrab olindi.

Shuningdek, o‘quvchilarning huquqiy bilimlarini mustahkamlashga qaratilgan “Ombudsman soati” loyihasi doirasida mamlakatimizning 120 ga yaqin umumiy o‘rta ta’lim maktablarida darslar tashkil etildi. Ularda 6,5 mingdan ortiq yuqori sinf o‘quvchilar qatnashishdi.

Oliy Majlisning Inson huquqlari bo‘yicha vakili (ombudsman) Axborot xizmati